Живот и рад Вука Стеф. Караџића : (26. окт. 1787 - 26. јан. 1864.)

ГЛАВА ПЕТНАБСТА 981

марим. Што и више сад пристане са мном, го ћемо прије поставити темељ (Српској литератури; а што мање пристаје, то је мени већа слава, што нијесу сви људи кадри мислити као ја. — Видите шта вам Љубибратић. каже за оде; и има право. Живот оди ваши зависи од језика, « Преп. ПЦ, 256—258).

Али је Мушицки био слаб, колебљив и неодлучан. Брзо се одушев= љавао, али брзо и падао. Еегову уму недостојала је чврстина воље. Увек је остајао на пола пута. У моменту одушевљења примио је и Вукову ортографију, и њоме му пише (25. нов. 1821): »Ево ме подражатеља, за= штитника, и највећег бранитеља одсад ваше ортографическе системе! На= писао сам ови дана продуженије Лазаро-Милобратићеви натписа на српско књижество... Тако сам бранио нову систему, да се не зна које је моје мњеније. (Сваки ће се опет сетити, куд тежим; само да ме антаго= нисте не могу окривити. И смејаћете се и радоваћете се. (Ово ће бити као прибављеније к оној Копитаровој обрани вашег Рјечника и србског језика. ја му сад браним красно одјело његово.« Шаљући му их пропраћа овим речима: »Морао сам и лукавновати, да се не зна право намјереније моје. Морао сам дигди аки против вас рећи, да се чини, да вас не браним, но дирам и исправљам. Судио сам да ће тако обштој ствари полезно бити, а и ја да сам међу тим од калуђера освобођен, ако ме под Милобратићем познаду (а како ме не би познали ')«

Вук му одговара да су натписи, с једно на друго, заиста врло лепи и могу нашој књижевности бити од велике користи. »Што се тиче дво= личења вашега, помислите на пошомсшво. Нити ћете до вијека живити ви, ни ча (Стева, а натписи ће ваши остати, докле је гођ српскога рода; —_ а зашто да потомство вас за примјер узима, да калуђер мора калу= ђерски мислити, друге учите да узму ума штит, и да буду своји; а ви сами нијесте своји! Пријатељство наше, немојте у том ни мало да вам смета, него ако мислите да је правије, слободно окрените против нас; ако ли нећете да пишете по своме уму, као што мислите да је право, него тражите какав добитак, тога код нас и тако наћи не можете. Вас ће ка= луђери познати без сваке сумље и викаће на вас за мало, као и за све, зашто и онако вичу, и макар се ви и посветили, опи неће престати на вас викати.«

(Овако је могао говорити искрени пријатељ пријатељу, кога воли, и

коме жели добра. Али Мушицки нити је имао чврсте воље ни потребне

смелости, — Њему су се веома допала Магарашевићева и Вукова При= мјечанија на (Станимира, али му је било жао Гершића: »Он погрешио човечески, а ви сте га казнили више пристојности, — Има гдешто и он

право, имате и ви, Ви сте његове погрешке увеличали да умножите и преогорчите казн. Тако је од ваше стране рат жесточије вођен, нежели што је требало. Па ко ће то одобрити... Баш сте Ера! (Сад вам нико чеће смети вилица склапати. Од сад можете и развлачити колико оћете,« — И народне приповетке су му се допале. »Онако испишите и све оби= чаје српске из вашег Речника, па после описујте и друге који немате. Таква би књижица већма држала Национализм нежели Катихизис! Ја би је деци пређе тог давао.« (Преп. П, 274—75, 277, 28394, 264, 272, 276).

Магарашевић је био и сувише зависан да би отворено стао уз Вука. Он се морао крити под псевдонимима, Кад су изишла Вукова Примјечанија

на (Станимира, пише му: »Бог да прости! чисто ми је мало одлануло кад

раја к = ===