Жидов
na, koji je taj izvanredni projekat na korist sljedljenika triju vjera zasnovao i šzveo. Budući da je vojska ispila svu zdravu vodu i pače yeć pila lošu vodu, te je postojala oi>asnost, <la će ui ljetu nastati potpuna nestašica vode, pokazala se je potreba s da se sagradi novi vodovod. Stara opskrba vodom iz oistenna mogla je obuhvatiti 360 milijuna galona, a osim toga je dotjecalo 40.000 galona dnevno iz salamiunskih jezera. Mnoge su cisterne bile doista j/razne i nečiste. S praktičnih razloga mogao se samo južno od Jerusolima tražiti novi izvor. I našlo se u Va d i Arrutu, 22 kilometra udaljeno od Jerusolima, na cesti u Hebron nekoliko izvora. Istraživanjem se našlo, da su dobivali vodu iz starih podzemnih vodovoda, koje je valjda sagradio Herod'. Ovi izvori davali su 14.000 galona vode ha sat. Sagradila se je postaja za sisanje, na cesti u Hebron, 19 km. udaljeno od J erusolima podigao se rei zervoair za 300.000 galona, dovele se cijevi n grad i tu se jMxligao rezervoar za 200.000 galona. Za vrijeme od dva mjeseca teklo je 250.000 gallona vode dnevno u 1 Jemsolim. Drži se, da su ta vrela) davala nekad 1,000.000 galona dnevno idaće i sada moći toliko davati. Milijun galona dnevno! Ovaj fbroj dokazuje, koliko se nekad i>ostiglo u Palestini i kako su se izrabljivale sve mogućnosti. Jerusolira ima sada redovitu opskrbu vodtom, a to je velika blagodat za siromašniji puk, pak će zacijelo pridonijeti, da malarije iščezne potpuno. Prve naranče iz Jafe u Engleskoj jKopenhagenski cijonistigki ured« javlja: da je od početka rata, sadai tek prispio prvi brod s narančama iz Jafe u Liverpool i London,
NA ZNANJE! Prostorije »Saveza cijoništa Jugoslavije«, uredništva i uprave »Židova« te uprave židovskog narodnog fonda nalaze se počam od 1. lipnja o. g. u Ilici kbr. 31., 111. kat. Umoljavamo sve sumišijenike, da u buduće upravljaju sve dopise i pošiljke na prije označenu adresu. Savez cijonista Jugoslavije.
Našim pretplatnicima!
Prvoga maja povisila nam je tiskara cijenu za štampanje lista gotovo za sto po sto, pak smo s toga razoga primorani povisiti danom 1. maja o. g. pretplatu na K 32. — godišnje. Uvjereni, da će naši poštovani pretplatnici uvidjeti opravdanost ove naše povišice, tim više što su to ostali listovi ve<s učinili; molimo sve one, koji su pretplatu već poslali, da nam nvaživši povišicu od 1. maja, pošalju razliku. Istom prilikom slobodni smo objelodaniti naš novi cijenik oglasa, koji smo iz istih razloga također morali povisiti: 12 uvrštenja na 'li stranice K 4320. 12 uvrštenja na 'l* stranice K 2160. 12 uvrštenja na 'l* stranice K 1200. 12 uvrštenja na % stranice K 600. 12 uvrštenja na 'li. stranice K 360. Uprava „Židova“.
Iz Jugoslavije.
Beogradske javrejske općine zagrebačkoj općini. Obe beogradske javrejske općine upravile su zagrebačkoj izraelitičkoj bogoslovnoj općini slijedeći' dopis: Predsedništvu izraelitslke bogoštovne opštine Zagreb. Potvrdjnjnći depešu te bogoslovne opstine od 4. pr. mes., beogradske jevfejske opštine čekaile su uzaludno do danas na avizirano pismo. Izostankom ovog pisma i objavom odluke te opštine od 3. aprila, ove godine u svima zagrebačkim pdlitičkim listovima, [beogradske jevrejske op- 1 štine izostavljene su u položaj, da iz ovih nederaantovani'h odluka izvode zaključak o tome, kako je ta Izogoštovna opština shvatila poziv beogradskih jevrejskih opštimai S toga su beogradske jevrejske opštine u današnjoj zajedničkoj sednici resile. da toj ilKtgoštovnoj opštini upute ovaj odgovor na odluku obznanjenu u zagrebačkim listovima: Beogradske jevrejske opštine sa žal je- * njem su konstartovale odsutstvo te bogoslovne opštine sa skupa od 6. aprila ove godine, na kojem se rešavala pitanja od opšteg značaja p> jevrejstvo kraljevstva S FT S. Beogradske jevrejske opštine polagale su naročiti značaj, da bome skupu prisustvuju i predstavnici te bogoštovne opštine. * Iz priložene odluke* done te na konferenciji, održavanoj na dan 6. i 7. aprila o. g. uveriće se predsedništvo te bogoslovne opštine, da su rešena pitanja samo od opšteg značaja po jevrejstvo, kome je radu svakalko mogla prisustvovati i ta opština. Medjmtim sadržina akta Uprave te bogoštovne opštine, crpena iz ideja, koje nemaju podloge u pozivu .potpisanih opštiua, dovodi do uverenja, da predsedništvn te opštine nije poznat sklop potpisanih opština, ni njihov rad, a najmanje ideje, koje ih u radu za jevrejstvo rukovode. Kazlozi navedeni u aktu toga Predsedništva, ne mogu apsolutno izdržati •kritiku, ako se ova vrši sa gledišta bratske zajednice jevrej&kih opština. Beogradske jevrejske opštine kao takve, a ne kao eksponenti cionizma, pozvale su predsedništvo te opštine na konferenciju u nameri. da izmene misli sa učesnicima na konferenciji i doclju do zaključaka, koji će biti od koristi ćelom jevrejstvu, ali svakako ne u nameri. da saziva skup narodnosti kraljevstva SHS, najmanje pak dia čuje patriotske trenodije prema uarodu. prema kome to predsedništvo može i treba da je posve lojalno. Još manje je potpisan nim opštinama na um padalo, da svoj rad za dobro jevrejstva iznosi na veliko zvono d nazglašava preko javnih glasila. Beogradsko Jevrejstvo svakako nije manje lojalno no zagrebačko, ali "nm nije ni izdaleka padalo na um. da ovu lojalnost iznosi preko novina na javnost. Naprotiv, ono je dobijalo priznanja lojalnosti od strane merodavnih fkatora, ne iznudjavajući ove izjave nasilnim reklamama. Ako je cilj izjave bio, da beogradske jevrejske opštine proglasi neSojalnim i leglom cionizma, onda je upućena na pogrešnu adresu. Beogradski Jevreji znadu i
• Vidi »Židov* br. 12—13.
bez opomene svoje dužnosti i baš zato, što ih pravilno shvataju, zato su še i pridružile pokretu za udruženje sviju jevrejskih bogoslovnih opština i organizacije istih. Žaleći, što je poziv ovih opština od strane Predsedništva te opštine pogrešno shvaćen i još gore komentarisan', najzad što se je Predsedništvo objavama u novinama ogrešilo o ćelo jevrejstvo fcraljevstva SHS, beogradsike jevrejske opštine žele, da ova greška bude zagladjena i nadaju se, da će se sa bratskom jevrejskom opštinom u Zagrebu sastati radi zajedničkog rada u najbližoj budućnosti. , U to ime beogradske jevrejske opštine ( zagrebačkoj bcgoštovnoj jevrejskoj opštini svoje bratsko jevrejsko pozdravlje. Beograd, 4. maja 1919. Srpsko-jevrejska crkvena opština eškenaskog obredla: Član uprave: Predsednik; David Hoch ?i e r Dr. Friđrich Pops Crkveno-školska jevrejjska opština: • Član uprave: Predsednik: Šemajo de Majo Salomon A z r i e 1 Mltrovica. Primili smo od mjesne or-, ganizacije slijedeću Rezoluciju; Mitrovački Zidovi, na sastanku dne 12. maja 1919., saslušav izvještaj o općem položaju židovstva, a u državi SHS napose, te o potrebi i svrhama narodne Židov, organizacije, izjavljuju jednodušno: I. Odlučno osudjujemo nebratski istup predstoji!ištva zagrebačke bogoštovne općine* kojemu poričemo poziv i ovlaštenje' tla govori u ime židovstva, kad njegov rafl znači nevjeru prema židovstvu, njegovom životu i idealima. Smatramo reformu i savez židovskih bogoštovnih općina te narodnu organizaciju svega židovstva u državi SHS najprečom, gorućem potrebom za obranu prava i časti Zidova, kojoj je već trebalo, udovoljiti, pa s toga pozivamo Radni edibor S. C. J., da bezedvlačno tu orgnizaciju provede i što prije, sazove kongres Zidova u državi SHS; u očigled pako neprestanog razdraživanja i raspirivanja šovinističkog, intolerantnog nacijoualizma od strane stanovitih elemenata uz šutnju i patronaneu vlasti te nepravednih, nekulturnih i nedemokratskih postupaka i mjere protiv naše braće Zidova umoljavamo vodstvo, da već sada svonf snagotn ustane protiv te harange i da najvećim pošpješienjem u tu svrhu po- * duzme shodne korake kod mjerodavnih odnosno odlučnih faktora u Beogradu odnosno putem stalne delegacije Židovskih narodnih vijeća, u uvjerenju, da je uz nas sav židovski narod od 14 miliju duša; konačno u svijesti jedinstva cijelog židovskog naroda smatrajući stvar svoje nepravedni progonjene braće u Bosni svojom vlastitom, izrazujemo im svu svoju simpatiju i obećajemo im svaku pomoć u zajedničkoj borbi za gradjanska i nacijonalna naša prava. 11. U svrhu lokalnog provedenja i saradnja kod tog velikog narodnog zadatka zaključuje se osnivanje mjesne eijonističke organizacije te se izabire privre- \ meni odbor, kojemu se pod jedno nalaže, da obavlja i posao oko narodne Zid. organizacije. Dr. Žiga B a um. Adolf Sommer.
STRANA 4.
»Židov, (hajhüdd
BROJ 16