Народно благостање

se vrše odborske sednice.” Zakon:je dakle izrično naglasio, da je odbornička funkcija besplatna, počasna. Ona se u glavnom i ispoljava i iscrpljuje u radu opštinskog odbora. u tome svom glavnom poslu odbornici sarađuju kao prestavnici želja i inteтеза građana iz Čije su sredine došli i po čijim prilikama 1 роtrebama daju inicijativu i donose odluke u delokrugu komunalne politike. Za sprovođenje fih odluka i ostalih zakonom predviđenih funkcija postoji opštinski sud i opštinski činovnički

aparat i oni za svoj rad imaju plate. Zakonodavac je осе -__---____-___

tim predvideo, specijalno za Beograd, da odbornik može biti nagrađen za svoj lični rad u korist Opšune, Кој obavlja izvan sednica opštinskog odbora. Ova zakonska odredba se u praksi primenjuje tako da odbornik iu nagradu dobiva za kontrolu, a stalo se čak na stanovište, ako se želi postići što veća kontrola, da će se nastojali na. tome, | ti izdaci za konfrolu budu što veći.

Za potvrdu ove teze naveden je slučaj jedne 5којзке građevine, koja je zidana pod nadzorom jednog opštinskog odbornika, te je ona koštala opštinu skoro za polovinu manje, nego što je predviđeno proračunskom sumom. Sa {akvim stanovištem mi se ne možemo složiti. Opštinski aparat mora biti takav, da |e organizovana automatska kontrola. Samo zvanje opštinskog odbornika nije nikakav dokaz sposobnosti za raznovrsne siručne, administrativne i tehničke poslove koji su potrebni u komplikovanoj opšlinskoj mašineriji. Zato je potrebna naročiža sposobnost i iskustvo, koje imaju stručnjaci, zato angažuju i plaćaju. Baš sam navedeni primer sa škol skom zgradom je dokaz za potvrdu naše teze, jer kako je poznato, ako se jedan predračun radi tačno, stručno i savesno, razlika između njega i stvarnog koštanja ne može biti velika i krivicu u konkretnom slučaju nose opštinski službenici tehničke struke, jer tolika ogromna razlika je dokaz slabe strručne

spreme. Opštinski odbornici treba da vrše kontrolu, ali ona Шеђа |

da je izuzetna, komis'ska, s vremena'na vreme, štihprobe kontrola, kako kažu Nemci, a jedan tako složeni posao kao što je opštinski aparat, ne može se uredno voditi, bez jedne dobro organizovane i to trajne kontrole, koja mora biti u opštinskom činovničkom apatatu i funkcionisati po pravilima, koja su nam nauka i iskustvo do danas dali. Vrednost takve kontrole se ni u kom slučaju. ne može procenjivati veličinom izdatih nagrada opštinskim odbornicima u tome cilju. Njena organizacija ne sme imati svoje težište u opštinskim odbornicima, jer bi bila preskupa, nestručna i nesigurna, već u opštinskom aparatu kao celini.

Za veličinu nagrade, koju opštinski odbornik može dobiti za :svoj rad u korist opštine, van opštinskih sednica, zakonodavac je ostavio opštinskom odboru, da o njima donosi odluku, jer po zakonu nemaju platu, a imaju nagradu.'Smisao zakona je, da je plata nešto neprekidno, a nagrada — репоdično. Za nagradu mogu biti dva Wkrterija: 1. Koliko se izgubi vremena za određeni posao; 2. Koliko vredi sama ta činidba.

Prvi kriterij ne dolazi и obzir, jer se la, da odbornik ne” može celo Svoje radno” Vreme izgubiti za opštinske poslove, u protivnom slučaju bi mu i zakonodavac predvideo platu. Kriterij za vrednost činidbe može biti okvir, čiji je maksimum, kako se slični poslovi plaćaju pod sličnim prilikama. Osnovna meta 7а veličinu nagrada bi bila dužina vremena i vrednost rada, Po sebi se razume, da hi odbornik ne može biti plaćen više nego što je plaćen činovnik koji obavlja posao, koji je obavio nagrađeni odbornik; a još manje je dopušteno sa gledišta dobrog vođenja opštinskih poslova, da pojedini odbornici vrše poslove, za koje je potrebno znanje i vreme jednog činovnika. Opštinski odbor je konfrola

suda i već iz fih razloga je inkopatibilan položaj odbornika sa funkcijom u opštini, koja ga. dovodi u potčinjen položaj

НАРОДНО BJIAPGORATDH

Кој; ве _

pretpostav-

__Бр. 48

prema sudu. Opštinski odbor ne treba da kontroliše opštinske činovnike već opštinski sud a “o se najbolje vrši kroz plenum odbora.

етвевихтвезретишаниеитлетрртлицене стррата БЕРБЕ АПИТЕ ИРИНА IEA

S ukidanjem prohibicije u veći- · ni Sjedinjenih severo-američkih država postalo je pitanje iZVOza našeg vina dosta aktuelno.“ Zbog toga je upoznavanje ame- -

izgledi vinaske konjunkitute pod amerikansicm 0

tičkog O vina O

Pre uvođenja prohibicije, do 1918 godine oda, 0 | trošnja vina je cenjena sa 1,700.000—1,000.000 hl. Sama Kalifornija je liferovala oko milion i po hl.,, ostatak su davale. države Nju-Jork i Ohio i prekookeanske zemlje. Uvoženo je po prilici oko 300.000 hl. Za vreme zabrane alkohola potrošeno” je za medicinske, religiozne i osfale zakonom dozvoljene. СЕ Цеме око. 190—380.000 11. Prema zvaničnim podacima ustanovljeno je, da se 30 juna o. S. nalazilo u Kaliforniji 830.000, a u ostalih 47. država 190.000, dakle u svemu se nalazilo u Sjedinjenim severo-američkim državama preko milion hi. vina. Ovogodišnja proizvodnja se ceni sa 600.000 do 1,200.000 hl. Proizvodnja grožđa je procenjena sa 350.000 tona. Ona bi bila dovolina za dobijanje 1,320.0000 hl. vina. Ali jedan veliki, deo berbe se prodaje kao grožđe za jelo i ne dolazi u obzir kod proizvodnje vina. Njega je prodano ı prošloj godini 243.000 a u pretprošloj 300.000 tona. Prema tome za proizvodnju vina ne preostaje mnogo grožđa. ipak se mora uzeti, da se od prodanih poličina. grožđa za Vreme prohibicije jedan veliki deo upotrebljavao za pravljenje vina kod kuće u podrumima, sa ručnim presama i slično. Razume se da će ovakova proizvodnja vina iza ukidanja prohibicije opasii i da će potražnja grožđa zbog toga nazadđovafi. Gornje podatke iznosi nemačka sekcija za istraživanje američkog tržišta. Međutim „Grape Growers Leagne of California” kao i neki drugi krugovi, koji se interesuju trgovinom vina iznose sasvim druge podatke. Oni cene godišnju potrošnju vina u Sjedinjenim američkim državama sa 4,300.000 do 4,700.000 hl. Sadašnju zalihu oni cene na blizu 1 milion hl., ali od toga računaju da |e za upotrebu samo 25%, dok je ostatak potreban za izradu sirćeta i za druge svrhe. Za proizvodnju dobrog vina, računa se da je potrebno vreme од 3—5 godina. Prema tome oplimisti računaju da postoje dobri izgledi za izvoz vina. Ali postoje druge zapreke od kojih su najglavnije velike carine ı pad dolara.

Naša godišnja proizvodnja vina se ceni na 3,5—4 mil. hektolitara od čega se prosečno izvozi godišnje oko 100 do 150.000 hektolitara. S obzirom na to, što se proizvodnja: naših vinograda ne smanjuje, jer se kultura loze nema s čime zameniti, što bi garantovalo bolji prihod, i što se potražnja u zemlji ne može povećati zbog opadanja kupovne snage stanovništva, Dpotrebno je voditi računa i o američkoj pijaci. Razume se, da su naše poteškoće za izvoz mnogo veće, mi nemamo fipiziranih vina, a to onemogućuje daleko transportovanje, nismo lu stanju da konkurišemo boljim francuskim, španskim i talijanskim YVinima, ali proširenje svetskog tržišta vina imaće za posledicit pojavu mogućnosti za izvoz u one zemlje, koje će znati i moći iskoristitt i naša vina n. pr. za sečenje.

Судбина долара остала је и ове недеље пуна неизвесности. Пад курса долара на међуна ________ II DOMIOM, тржишту, нарочито од

7 npouwre HeMeme, Ha „3.04 шв. франка (паритет је био 5.18), изазвао је, као што смо то у прошлом броју јавили, огромне пометње. и потенцирао :је бегство капитала, Због тога као и ради најразноврснијих фантастичних вести рачунало се са сигурношћу, да ће влада

Шта ће бити са доларом