РТВ Теорија и пракса

svu njegovu strukturu, sve njegove smisaone i ekspresivne slojeve a izražava se u nizu osobina semantike, sintakse i kompozicije.” 2 „Univerzalni horizont” odakie se pruža mogućnost objektivne interpretacije / razumevanja radio-dramskog umetničkog teksta jeste jezik. Jezik je, kako u Hajdegerovoj, tako i u Gadamerovoj i Apelovoj hermeneutičkoj interpretaciji „jedini izvorni način raskrivanja ili otkrivanja svijeta: naročiti i jedinstveni proces, događanje iskustva svijeta života.” 2 Jezik raskriva jednoznačne pozicije dvaju horizonata i to: horizonta teksta i horizonta interpretatora. Da bi te pozicije odista bile jednoznačne, tako reči u istoj ravni, radio-dramski umetnički tekst mora da se razume samo iz sebe samog. Sve ravni radio-dramskog umetničkog teksta (ideološke, etičke i psihološke), ma koliko prividno bile spoljašnje, u suštini su radio-dramskom umetničkom tekstu inherentne i imanentne. To znači da razumevanja radio-dramskog umetničkog dela nema bez potpune saglasnosti svih njegovih strukturnih elemenata: kako spoljašnjih tako i unutrašnjih. Saglasnost svih strukturnih elemenata radio-dramskog umetničkog dela tvori jednn jezik: jezik radio-dramskog umetničkog dela. „Njegov govor govori za nas u izgovorenom” (M. Hajdeger). „Bitnost” radio-dramskog govora ~je Kazivanje” (A.Šarčević) - „dopuštanje po/kazivanja, pojavljivanja, viđenja i slušanja”. 4 Na planu jezika zbiva se i samorazumevanje radio-dramskog umetničkog dela. Jer to samorazumevanje uvek je jedan put i to put „prema jeziku kao jeziku” (A. Šarčević).*Ukoliko je „jezik kuča bitka” (M. Hajdeger), utoliko je i jezik radio-dramskog umetničkog dela samorazumevanje njegove biti, njegove, da tako kažemo, ontološke pozicije. Jezik radio-dramskog umetničkog dela samo je to delo/Ergon ali i, i tu idemo Humboltovim putem, način Ijudske delatnosti (energeia). „Put k jeziku” radio-dramskog umetničkog dela u stvari je put ka Drugom. Izvorna korespondentnost dvaju horizonata (horizonta teksta i horizonta interpretatora) raskriva hermeneutičku poligrafiju radio-dramskog umetničkog dela ali i „same. ontološke konzekvencije” koje neprestano valja imati na umu. Zasnivanje hermeneutike radio-dramskog umetničkog dela u stvari je put k jeziku. Tek temeljnim raskrivanjem i naznačivanjem staza na ovom putu biće moguče da se dođe do uvida izvora hermeneutike radio-dramskog umetničkog deia.

2 Mihail Bahtin, Reč u poeziji i reč u prozi, „Treći program Radio-Beograda”, Jesen, 1972, str. 157.

3 Abdulah Šarčevič, Hermeneutika i filozofija. Filozofska hermeneutika H. G. Gadarnera, „Treči program Radio-Sarajeva”, 1978/20-21, str. 68.

- Martin Heidegger, Holzivege, str. 252.

18