РТВ Теорија и пракса
Miloš KOVAČEVIĆ,
Centar RTS za istraživanje
DECA KAO AUDITORIJUM RADIJA I TELEVIZIJE
Za istraživače masovnih medija deca su uvek predstavljala poseban deo populacije ne samo zbog njihovih specifičnih potreba, navika i ponašanja kao slušalaca i gledalaca, već i zbog složenosti uslova u kojima su moguća (naročito kvantitativna) istraživanja tog dela auditorijuma rađija i televizije. Rezultate takvih, i inače retkih, a u sadašnjim nepovoljnim materijalnim uslovima i neizvodljivih, istraživanja delimično nadomeštaju rezultati drugih, većih, istraživačkih akcija čiji se bar neki segmenti odnose na pojedine dečje uzraste. Tako ovom prilikom iznosimo deo rezultata merenja praćenosti radija i televizije koja je Centar RTS za istraživanje programa i auditorijuma obavio u oktobru 1991. godine, kada je anketnim istraživanjem bilo obuhvaćeno, pored 6.000 drugih ispitanika, i 800 mališana uzrasta od 10 do 14 godina. Zahvaljujući reprezentativnosti uzorka koji je tom prilikom korišćen, danas raspolažemo relativno preciznim procenama o ponašanju više od 340.000 mališana tog uzrasta. Nažalost, zbog visoke cene kvantitativnih istraživanja među decom mlađom od 10 godina, nismo u prilici da u ovom tekstu bilo šta kažemo i o njima kao slušaocima i gledaocima. 1 I naša ranija merenja slušanosti radija ukazivala su na to da među svim uzrastima obuhvaćenim ovom vrstom istraživanja radio najmanje slušaju upravo deca uzrasta od 10 do 14 godina. Prema našim najnovijim saznanjima, u jednom danu radio sluša svako četvrto dete ovog uzrasta i radnim danom na to utroši jedan i po sat, a preko vikenda i znatno više. Poređenja radi, među odraslima u jednom danu radio sluša skoro svako drugo lice, i u proseku tako provede više od tri sata dnevno. Deca od 10 do 14 godina starosti obično ne slušaju radio svaki dan, a kada ga slušaju onda je to jednog dana u jedno, a drugog dana u drugo vrerae. Najčešće slušaju samo jedan do dva programa, a ima znakova da slušaju sve odreda na programu koji su izabrali, ne odustajući ni kada se emituje nešto što ne razumeju ili što nije po njihovom ukusu. To sve govori da deca ovog uzrasta nemaju još razvijenu naviku da slušaju radio, pa ni kriterijume u izboru programa koji će slušati. Ujutru i pre podne skoro da ne obraćaju pažnju na radio.
49