СРЂ
ОЦЈЕНЕ И ПРИКАЗИ. — OCJENE I PRIKAZI.
Die Kandlungsbucher der Republik Ragusa. Ein Beitrag zur Geschichte der Buchhaltung von prof. Leyerer. (Trgovačke knjige dubrovačke republike. Prilog historiji knjigovodstva prof. C. Leyerer). To je naslov knjižiei, koju je ovih dana objelodanio rečeni profesor troškom trgovačke akademije u Trstu. Radi predmeta, knjiga vrijedi da je prikažemo čitaocima „Srđa". U uvodu pisac opišuje u kratko Dubrovnik i tumači naziv i postanak grada, njegovu trgovinu sa vlastitim brodovima. Knjižica je razdijeljena u 6 članaka i to : Novci i mjere tadašnje dobe. Mjenice. Knjigovodstvo u Republici Dubrovačkoj XV. vijeka. Knjigovodstvo Oompagnie Nikole i Luke Caboge god. 1426. Knjigovodstvo Nikole Miossa god. 1581. Knjigovodstvo Stefana Pavlova Radognichi god. 1581. U prvome članku bavi se pisac novcima i mjerama Republike Dubrovačke. Tumači kako republika mješte svojih upotrebljavala je u trgovini tuđe novce to jest mletačke. U drugome članku bavi se sa mjenicama. Tumači ,il cambio secco", i „il cambio flttitio." Priopćuje jednu interesantnu mjenicu one dobe : 1553 adi 2 ottobrio in Venetia. Per questa prima di cambio, a vinti giorni piii di uso pagarete a messer Marcantonio Lafranco Modonese oncie vintitre di oro per la valuta de altretanti alla cassa nostra qua consegnati da messer Agostino zauchi Veronese el poneteii a nostro conto, stati sano. Pietro fulgher florentino vostro seruitor La mansion A messer Lazaro di Maphei da Gaetta mercante in Napoli. U trećemu članku pisac bavi se isključivo knjigovodstvom XV. vijeka u Republici Dubrovačkoj. Tumači, kako je već onda knjigovodstvo u pojedinih trgovaca bilo prama doba dosta usavršeno osobito dvostruko knjigovodstvo (tenitura doppia) ; tako 54