JUS standardizacija

Medjunarodni tehnički propisi i standardi, koji nisu đoneseni na osnovu ili u okviru medjunarodnog ugovora koji obavezuje SFRJ u smislu napređ pomenutog Zakona, kao i tehnički propisi i nacionalni stanđarđi stranih zemalja, mogu se neposredno primenjivati u SFRJ u zakonom utvrdjenim slučajevima i pod uslovima određjenim zakonom. To je, prema važećem jugoslovenskom zakonodavstvu, moguće u odnosima pOoslovno-tehničke saradnje i dugoročne proizvodne kooperacije sa inostranstvom, u odnosima koji nastaju povodom ulaganja stranih lica u organizacije udruženog rađa, i u slučajevima ustupanja izgradnje investicionog objekta stranom izvodjaču.

Pod medjunarodnim standarđima, čija neposredna primena može biti odredjena u napred navedenim slučajevima, Zakon podrazumeva samo standarde koje donose međjunarodne organizacije za standardizaciju. Ako su u pitanju standardi stranih država, Zakon dozvoljava mogućnost odobravanja neposredne primene samo onih stanđarđa koje su donele nacionalne organizacije za stanđardizaciju tih zemalja, a ne i drugih stanđarda – (na primer stanđarđa koje donose razna stručna udruženja ili asocijacije u privredi tih zemalja). Pod stranim tehničkim propisima podrazumevaju se propisi koji sadrže tehničku specifikaciju, odnosno standard, ili se na njih pozivaju, a koje je aoneo zakonom ovlašćeni organ odgovarajuće strane zemlje.

Pod dugoročnom proizvodnom kooperacijom u kojoj dolazi u obzir ođobravanje primene stranih standarda i propisa podrazumeva se na ugOVOru zasnovana saradnja proizvodne organizacije udruženog rađa i stranog lica, u okviru koje:

1) saugovarači jeđan drugom isporučuju sastavne delove koje ugradjuju u proizvode iste vrste ili u iste proizvode;

2) strano lice isporučuje organizaciji udruženog rađa sastavne delove proizvoda, a ova saugovaraču isporučuje gOtOV proizvod u koji ugradjuje te delove, ili obratno;

3) strano lice isporučuje organizaciji udruženog rađa sirovine, odnosno poluproizvode, a ova isporučuje saugovaraču od njih izradjene gotove proizvode;

4) saugovarači jeđan drugome isporučuju sastavne elemente sistema, odđdnOsno postrojenja, sastavne elemente kontrolnih, regulacionih, upravljačkih i informacionih sistema;

5) organizacija udruženog rađa isporučuje saugovaraču sastavne elemente sistema, odnosno postrojenja, a ovaj isporučuje organizaciji udruženog rada gotove sisteme, odnosno postrojenja u koje su ti elementi ugradjeni, ili obrnuto;

6) se odvija proizvodnja i medjusobna isporuka proizvoda iste vrste.

484

Dugoročnom proizvodnom kooperacijom ne smatra se saradnja koja se ostvaruje isključivo vršenjem usluga, pa se na ove slučajeve ne može primeniti čl. 12. Zakona o stanđardizaciji, odnosno ođobriti primena stranih stanđarda i propisa.

Poslovno-tehnička saradnja na koju se odnosi čl. 12. Zakona o standarđizaciji obuhvata saradnju organizacije udruženog rada i stranog lica, koja se sastoji u zajedničkom: 1) istraživanju i ostvarivanju pronalazaka, tehničko-tehnoloških inovacija i unapredjenja, na osnovu zajednički utvrdjenog programa;

2) istraživanju, projektovanju, izrađi dokumentacije i osvajanju proizvodnje odredjenog proizvoda, na Osnovu odredjenog materijalnog prava na tehnologiju;

3) istraživanju tržišta rađi plasmana proizvoda proizvedđenih zajedničkim poslovanjem; 4) proizvodnji proizvođa rađi zajedničkog plasmana na tržištu;

5) istupanju na stranom tržištu u ođredjenim poslovima, izuzev istupanja isključivo u cilju kupoprođaje robe i vršenja usluga;

6) održavanju uredjaja i instrumenata i osposobljavanju kađrova za rađ sa uredjajima i instrumentima; ·

7) naučnim istraživanjima i stuđijama od interesa za SFRJ.

Neposredna primena medjunarodnih i stranih (nacionalnih) tehničkih propisa i stanđarda moguća je i u slučajevima kađa se izgradnja investicionog objekta ili izvođdjenje pojedinih rađova na investicionom objektu, za potrebe domaćeg imvestitora, ustupa stranom proizvodjaču. Pođ ustupanjem izgradnje investicionog objekta Zakon ne podrazumeva samo gradjenje objekta, već i:

- izradu imvesticionog programa

— izrađu investiciono-tehničke dokumentacije - prethodne i pripremne rađove

- nabavljanje i ugradjivanje opreme

-– nadzor nad izgradnjom objekta

-– stavljanje izgradjenih objekata u pogon – pružanje stručne pomoći u toku gradnje i u radovima na izgradjenim objektima.

U svim ovim slučajevima savezni zakoni us-– lovljavaju da se za neposredno primenjiva-_ nje medjunarodnih i stranih tehničkih propisa i standđarda prethodno pribavi ođobrenje Saveznog izvršnog veća, koje svoju odluku donosi na predlog Saveznog zavođa za

standardizaciju.