Naša stvarnost

2 oo

206 LJUDI -DOGAĐAJI—KNJIGE

(koje, na primer, postoji danas u Francuskoj) iluzija, i da prema tome od njega ne freba nišfa očekivati, pa dakle ni radifi na njegovom usavršavanju. Neosporno, preobražaj karakfera radnog prava iz privalno-pravnog u javni ima veliki društveni značaj. Od još većeg je značaja pojava od države nezavisnog pravnog sisfema, izvojevanog borbama radničke klase. Legalnost kolektivnih ugovora o radu znači veliku mogućnost za podizanje živofnih uslova prolelarijala i pod postojećim drušivenim odnosima.

Najbolji i najakluelniji deo izlaganja g. Živkovića jeste paralela teorije i primene radnog prava u demokrašskim i aulorilafivnim zemljama. Povlačeći ovu paralelu g. Živković je bio objektivan, a fakođe i dosledan u svom opredeljenju. „Dok u fotalitarnim režimima država poičinjava drušivene grupe, dofie u demokrafskim režimima ona samo posreduje među njima, nemajući uopšle fežnju da ukloni i uništi društvene suprolnosfi, već samo da ih uravnoleži i stabilizira u opštem inferesu.” (st. 35—36). Razlika je svakako u osnovi fačno uhvaćena, ali nikako ne bi mogli da se složimo sa g. Živkovićem da folalitarni režimi polčinjavaju sebi sve drušfvene grupe, jer u stvari oni su režimi jedne grupe koja pomoću njih sebi poščinjava sve ostale. Inače g. Živković se izjašnjava profiv flakvih režima i kroz čitava svoja izlaganja ostaje dosledan demokratskim principima.

Savremeno pravno uređenje radnih odnosa spada među najuspelije sveske ove korisne i napredne bibliofeke. J.

„BUKVE” — HASANA KIKIĆA

Oni naši pisci, koji su Bosni prilazili sa stanovišta samo ličnih ulisaka ili prolaznog posmafrača njenih uobičajenih i najpovršnijih izraza, smatrali su fe izraze za osnov umjefničkog sadržaja bosanskog živola. Ali, život se mijenjao. Problemi kao šlo su: sevdah, mračni porivi u čovjeku, priroda u kojoj žive ljudi, u današnje vrijeme kada je život poslao fako jasan i njegova sadržina toliko razgolićena, nisu mogli da budu jedine pojave živofa u drušivu, niti su se kao problemi mogli odvojiti kao nešto posebno od cijelokupnog živola u kojemu živi Bosna. Stoga su svi oni pisci, koji su ostali na starim površnim i jednosfranim problemima živola, izgubili svaku povezanost sa narodom, našli su u jednom krugu pojmova o ljudima i životu, koji je bio tako uzan, prepun nejasnih i iskrivljenih utisaka, da su iz fog uskog kružića bili u nemogućnosfi da sivaraju realističku književnosi, iako su mnogi od njih posjedovali falenat i izgrađen umjehlnički ukus. | nije ni čudo, šio su nekada poznali pisci Bosne počeli da ćute i da se zaboravljaju.

Hasan Kikić pokušao je da da sivarni život Bosne. Ali način, kako je iznio faj živof, slav kako ga je posmalrao i kako se je odnosio prema njemu, i nedovoljan ili bolje reći nejasan pogled na ulogu savremene napredne umelnosfi, doveli su ga do izvjesnih grešaka, koje su u romanu očigledne i koje mu daju po malo nerealnu sadržinu.

Realizam, pored istinitosti u defaljima, mora dali vjernu reprodukciju lipičnih karaktera pod fipičnim okolnoslima. Kikićev roman, po svojoj femi, imao je da bude realistički ali je ispao iz fog kruga, pošlo su mu detalji i fipovi koje obrađuje više njegova želja nego šio su takvi u realnosli i što