Nova Evropa

naše a drugi od istarske obale, te zadro mjestimice duboko u kopno, Nad Sušakom pak diže se ponosno Trsat sa svojom kulom, nekad vlasništvom Frankopana, Tamo se nalazi i znamenita crkva Majke Božje Lauretanske, kojom upravljaju franjevci, a koja je sagradjena navodno na onom mjestu баје је nekad stajala kućica Majke Božje (koju su, po narodnom pričanju, andjeli odnijeli u Loret), U crkvi se nalaze grobnice knezova Frankopana i četiri biskupa, U udaljenosti od oko jedanaest kilometara nalazi se znamenito Grobničko Polje, na kojemu su Hrvati potukli Tatare, koji su proganjali Belu IV,

Putujući iz Sušaka parobrodom uz obalu Hrvatskog Primorja, upoznaje se putnik sa ljepotama primorske бојен, Дејеnilo koje tu i tamo izbija iz živog kamena, nigdje ne čini tako prijatan dojam kao u primorskom kršu; ono je narijetko rasijano, pa svjedoči da je ovo kraj u kojemu imade malo umjetne ljudske natruhe, već da tu caruje priroda, Tek što se parobrod udaljio od rta Kostrenskos Poluotoka, a Kvarner se pokazuje još u punijoj svojoj veličini, — otvaraju se vrata čarobnog mu druga, Bakarskog Zaliva, Ravno prema jugu bjelasa se Kraljevica, koja se podiže na jezičcu malenog zaliva, koji sačinjava u obliku otvorenih škara pružajuća se obala; na jednom kraju obale strši svjetionik, a na drugom u posebnom stilu gradjena vila Nirvana. Povrh toga podiže se ponosni Frankopanski Grad.

Kraljevica je simpatično i ugodno primorsko mjesto s prvorazrednim i nadaleko poznatim kupalištem. Budući da se je u mjestu razvijala brodogradilišna industrija, promet stranaca bio je postao sporedna grana privrede; sada se medjutim Kraljevica vraća opet k industriji prometa stranaca, jer je mjesto idealno rasporedjeno, tako da se brodogradilišna industrija može nezavisno i bez štete za promet stranaca razvijati.

Od Kraljevice odvaja se Bakarski Zaliv, kao nastavak Kvarnera, Uvalio se duboko u kopno, a na krajnjim tačkama podižu se mjesta Bakar i Bakarac. Obala se diže strmo ı zatvara ба potpuno; po samom brdu nanizani su vinogradi iz kojih tječe znamenita »bakarska vodica«, — podignuti su u živom kamenu, te upotpunjuju sklad krasnog prizora. Na mrtvoj straži, na vrhovima brd4, stoje sela: Sv. Kuzam, Praputnik, Hreljin, i Križišće, „

Bakar, jednom važan trgovački centar, već davno prije Rata potpuno je zamro, no iza prevrata ponovo je pokazao što može da znači za naš lučki promet, pa čeka sada na svoje potpuno uskrsnuće, koje će uslijediti nakon što bude predana prometu sada u gradnji nalazeća se željeznica, Bakar ima ı svojih starina, od kojih je najvažniji stari Frankopanski Grad. Nasuprot Bakru leži Bakarac, ubavo ribarsko mjestance, koje je ugodno izletište za vrijeme ljetnih mjeseca. Važno i zanimljivo je radi svojih tunolovki,

90