Nova Evropa
sve je to lavorizovalo formiranje jednog mentaliteta koji je otkrio u radniku čoveka. Socijalizam se konačno pretvarao u generični liberalizam, u stvar svesti, Ali dok je socijalizam u zapadnih narod4 i u mestima visoke civilizacije i kompleksivne moralne elaboracije sledio i bio tumačem osvajanja religijozne Reformacije i političke Revolucije, on je u Italiji nastojao da ih zameni, Iza socijalizma, podržavana od klerikalizma, Država je pravila kao da ima svoju ideju nezavisnu od katoličke, dok su demokracija i liberalizam ograničavali napore klerikalizma da izvrši obnovu. Situacija bi mogla da se definira nestalnim ravnovesjem, pozicijom iščekivanja, Nije moguće upustiti se u hipotetsko proračunavanje i odredjivanje otpora koji bi talijansko društvo stavilo bilo nasuprot radikalnoj obnovi u smislu liberalnom, Fakat je, da je socijalizam imao da pretekne i same mogućnosti unitarističke države, pa da se učini pokretačem i nosiocem vrlo smelih socijalnih reforama, koje su zato što im nisu prethodile ekvivalentne političke reforme izgledale preterane i apsurdne, upravo buntovne s pogledom na postojeći poredak, U tom stalnom i nerešivom protivurečju imao je da podlegne i da pogine talijanski socijalizam, A čim je srušen socijalizam, morali sti da iščeznu i liberalizam i demokracija. U stvari, oboje, više nego da žive vlastitim životom, oni su figurirali kao parazitska retrofđarda socijalizma, dok je trebalo da mu budu idealna avangarda i kritička svest,
Ko neće da prihvati ovu analizu, taj ne može da shvati munjeviti prelaz Države na klerikalizam, Ne daju filozofske teorije jednog ministra pravo na fakvu transformaciju, već neizbežne potrebe Države, koja se, čim su promašile liberalne ı demokratske rezerve, vraća na tradicijonalno katoličko tle, Idealno, sve ovo znači disoluciju Rizorfjimenta, Papa može da otpusti Don Sturza, Kontradikcija izmedju tradicijonalno-katoličkog habitusa Italije i zahteva lajičke Države bila je skršena ličnim delom Gjolitija, koji je, prisiljen da vlada sa snagama tipično reakcijonarnim i sa nedvoumnim neprijateljstvom socijalista, umeo da praktikuje jednu demokratsku politiku, na koju su krivim okom gledali i oni koji su je podržavali, Veličina čoveka od akcije, i umetnika u isti mah, bila je u onoj moći da tumači zahteve Države, i to podigavši se nad prijatelje i neprijatelje, favorizujući čak ove protiv onih, neobazirući se na пехаdovoljstva jednih i na nezahvalnosti drugih, Rečju, Gjoliti je bio, u svojstvu vladanja u slobodi, neumoljiv prema svim Opozicijama, Sasvim je različna Musolinijeva pozicija. On još nije uspeo да падмјада спабе Које su ба dovele do vlasti, i koje da na njoj održavaju, Dok se je Gjoliti koristio pristašama i većinama, kao sredstvima za realizovanje ciljeva Države, Musolini, čini se, kao da ostavlja da ga prignječe tradicijonalne snage
210