Nova Evropa

puteva i veza sa spoljnim svetom. Kod prenaseljenih državi, ove izjave mogu obeležavati žedj za novim teritorijama. |I napokon, kod država sa teškim geograliskim položajem, poimence kod država koje leže na velikim svetskim putevima, ovake izjave izražavaju samo potrebu odbrane na raznim pravcima,

Sa gledišta geografske celine, idealan tip državnog oblika predstavljaju ostrvske države, jer more zajemčava njihovo 5е0бтајвко jedinstvo, a pritom služi i kao najpodesnija veza sa ostalim svetom, Zbog toga služi Velika Britanija kao primer države sa izvrsnim granicama, odličnim položajem, i gotovo | neograničenom slobodom kretanja, Ali je problem prostranstva za ostrvske države često vrlo težak i nerešljiv, Pri povoljnim ekonomskim prilikama nastupa obično momenat kada se populacija države namnožava više nego što povećani prosperitet može održati i ishraniti pri zatečenom standardu života, pa se otuda javlja potreba za iseljavanjem i kolonizacijom stanovništva. Takav je slučaj sa Engleskom, A sem ove potrebe za prekomorskim kolonizaciama, Velika Britanija je svoju privredu razvila do takova svetskog zamašaja, da bez slobode morskih puteva nesamo da ne bi mogla prosperirati nego ni opstati. Žbog toga je sloboda mora osnova i glavna smernica engleske spoljne politike, Italija opet ima poluostrvski položaj čija se geografska celina deli na dve podoblasti Apeninima; njena je sloboda kretanja izvrsna, ali bez pojedinih strategijзјић Тика, a sem (оба njena se populacija naglo množi, te je problem prostranstva za nju akutan. Iz ovih okolnosti potiče njena balkanska orijentacija i potreba za kolonijama. Nemačka Republika nema geografskog jedinstva i celine, a u pogledu slobode kretanja ne stoji najbolje, dok u pogledu naseljenosti i prostranstva još uvek skriva mogućnost ekspanzije i potrebu za kolonizacijom. Evropska Rusija predstavlja geografsko jedinstvo velikoga prostranstva, ali su njene veze sa spoljnim svetom rdjave: Rusija nema slobode kretanja u svetu, te otuda njeno večito nezadovoljstvo prema izvesnim evropskim državama, koje gospodare njenim i svetskim putevima, Na taj se način primenom geopolitike i njena četiri principa daju razumeti mnoge večite težnje, slabosti i vrline, pojedinih državi. U isto vreme, gdeopolitičko gledište raskriva smisao i zamašaj mnogih političkih izjava u sadašnjosti.

Novostvorene države u Srednjoj Evropi, sa severnom бгаnicom na Alpima i Karpatima, kao i države na Balkanskom Poluostrvu, imaju posebne geopolitičke uslove, često vrlo nepovoljne, Pre svega, gotovo nijedna od njih svojim granicama ne obuhvata jedno geografsko jedinstvo, jer su njihove teritorije samo delovi Panonske Nizije, Balkanskog Poluostrva, i pribrežnih mora, Zbog «оба је Grčka sredozemna i balkanska država: ona je sredozemna starom Jeladom i osirvima,

332