Opuscules et fragments inédits de Leibniz : extraits des manuscrits de la Bibliothèque royale de Hanovre

Puiz., VILT, 71.

Purz., VIII, 85.

Puic., VIII, 86.

Purz., VII, 04-95.

o4 recto.

530 DE L'HORIZON DE LA DOCTRINE HUMAINE

malus, justus quam injustus. Esset aliquis mundus in quo omnes probi pœnis æternis punirentur, et omnes improbi pensarentur, felicitate luerent scelus ‘.

Immortalitas mentis mea methodo statim probata habetur, quia possibilis in se, et aliis omnibus compossibilis, sive rerum cursum non imminuit. Quia mentes #'ont point de volume *. Principium autem meum est, quicquid existere potest, €t als compatibile est, id existere. quia ratio existendi præ omnibus possibilibus non alia ratione limitari debet, quam quod non omnia compatibilia. Itaque nulla alia ratio determinandi, quàam ut existant potiora, quæ plurimum involvant realitatis.

Si omnia possibilia existerent, nulla opus esset existendi ratione, €t sufficeret sola possibilitas. Quare nec DEus foret nisi in quantum est possibilis. Sed talis DEus qualis apud pios habetur non foret possibilis, si eorum opinio vera est, qui omnia possibilia putant existere.

Dialogus de anima brutorum inter Pythagoram et Cartesium [apud inferos] < in Elysiis campis > sibi obviam factos.

Pris, VILL, 85 (un coupon), publié par Bodemann, p.119. Le titre est: « Existentia ».

Puic., VIII, 86 (un coupon). Dernière phrase, non publiée par Bodemann (p. 120) :

[taque illi tantum termini generales sunt substantiarum, qui homogenei sunt, et talis est conceptus Entis puri seu absoluti, sive DEi.

Pair, VIII, 94 95 (4 p. in-4°) *.

| E corps entier des sciences peut estre consideré comme l'ocean, qui est continué partout, et sans interruption ou partage, bien que les

hommes y conçoivent des parties, et leur donnent des noms selon leur

1. Cf. le fragment Puis, IL, 1, h (contre Hobbes et Spinoza), imprimé ap. Bodemann, p. 02.

>. Cf. Discours de métaphysique (1686), $ V (Phil., IV, 430).

3. Ce morceau est postérieur à 1090 (voir p. 531, note 2). Cf. De l'hori doctrine humaine (PniL., V, o) et Paie, VIII, f. 68 (Bodemann, P: ! 14).

zon de la