Opuscules et fragments inédits de Leibniz : extraits des manuscrits de la Bibliothèque royale de Hanovre

DE ARTE COMBINATORIA 561

En ——————————————— —

omnes veritates quæ ab hominibus comprehendi possunt !. De applicatione combinatoriæ in Algebra, deque Algebræ perfectione. De formis, de formis simplicibus, de potentis, de Trinomiis. De Numeris combinatoriis, de harmonicis ©.

< Addatur Henrici Mylpforti Vratislaviensis = Encyclopædiæ Aphoristicæ consilium seu Isagoge per Definitiones et Soritas. =

Matx., [, 27, d(1 f. in-4°). Autre plan, plus développé, écrit sur une note d'hôtel datée de « Bockenemb, anno r680 » ?.

De Arte combinatoria libellus componi posset utilis, jucundus, pulcher. Multa in eo inseri possunt perelegantia, ut de variis ludorum generibus. De eo quod interest solvendo ad vitam, ut vocant; ubi de [apparentia] moriendi verisimilitudine, et de catalogis mortuariorum. Addatur Caramuelis Mathesis audax, ubi etiam de quibusdam ludis. Combinatoria Kircheri. Isquierdo Pharos scientiarum. Excogitandum aliquid Lullianæ arti vicarium eaque melius. P. Ivo Capucinus subjecta omittit ‘. De arte observandi aliquid Curiosum ex oblatis Tabulis. Keplerus ex calculo conjecit hyperbolam fore aptam dioptricæ, quod postea Cartesius demonstravit. Huddenius ex Tabulis aliquot millium qui Amstelodami reditus ad vitam habebant inde ab 80 annis condidit regulam quam alibi retuli 5. Similes Tabulæ condendæ de declinationibus magneticis *, unde homo aliquis ingenio præditus aliquam struat hypothesin.

Quomodo a simili ratiocinandum.Veterum methodus pro demonstranda æqualitate angulorum refractionis et incidentiæ:; hanc Fermatius egregie transtulit a catoptrica ad dioptricam. Ita ex eo quod ostensum est in omni machina semper centrum gravitatis descendere, ingeniosus aliquis

1. Cf. De l'Horizon de la Doctrine humaine (Pui., V, g)et Puis, VIII, 94-05.

2. Cf. les fragments Maru., VIIL, 27, Sur le triangle harmonique inventé en 1673. Le présent fragment est donc postérieur à cette date; et d'autre part, il paraît antérieur au fragment suivant, qui date probablement de 1680.

5. Bockenemb — Bockenem, village du cercle d'Hildesheïim. Il est bien probable que la date de cette note est celle du présent fragment.

4. Cf. Ars Lulliana Ivonis (Parc, IX, 5, d.)

5. CF. De reditibus ad vitam (Math., VII, 133-7).

6. CF les projets présentés par Leibniz à Pierre le Grand, où il est souvent question de l'observation du magnétisme terrestre, de la déclinaison et de l'inclinaison (Foucher de Careil, VII, 395, 506, 519, 562, etc.). V. La Logique de Leibniz, P: 527, note 2.

INÉDITS DE LEIBNIZ. 36

Marx, I, 2TIICe

Maru,,l, 27, d: