Plotini platonicorum facile coryphaei Operum philosophicorum omnium libri LIV : in sex enneades distributi
COMMENT. MARSILII EICINI dd D veptumat ee iasperat-apparet etiam cg ade|Je,vbi corporis coniugium naturaliter amat. Haletaliquid proprium;
ybi ratiocinatur,id efl motu quodam e tempore ab effettu ad caufam argumen tatienibus [uis afcedit, iterum
defcendit:ey vbi propofito fine,e viarum inuenta diuerfitate,de illarum ele&Hone con[ultat. Tota quidem bac jà4 " cultas,ratio,cogitatio,con|ultatio maxime bominis propria nominatur. Habet iterum aliquid cum intelle&u diuis : mo quafi commune,intelle£tum [fcilicet non difeurrendo,fed intuendo veritatem aflidud comtemplantemzctius qui dem intuitu abili vaga ationi di[curfio regitur-illinc exordiens,illuc denique defmens -— Habetaliquid.& aliquid quafi commune cum bruto, imaginationem,id ed fen[um anime intimum atque frmplicem [en[uuma, fequ£- tium iudicem.'Proinde ip[a vis media,que difcurrit,qua ratione difcurrit cogitatio, frmul ratio confilium nomiua£ur:qua vero difcurrendo exordia [umit ab intelle&u intelligentia, (apientia.[cientia dicitur:fed qua ab imaginatte necurum incboat,conietiara fides, opinio muncupatur.Hiec [ubflattia bis tribus pradita viribus anima proprie fPlatonicis nominatur:e? quatenus [ic affetta et, vt vitam quandamin corpus effundat bumanum nominatur et bomo.E[E autem bec anima proprie.ita verà binc eff afa proprie animatio «y viuificatio dici debet : comuni taz men licentia freti illam quidem animam dicemus primam,banc verà fecundam. Atque à prima eitso, Yiribus fecundam viresá eius oriri.In prima quidem ab intelle&uvatio,à ratione imaginatio profici[itur : in fecunda vires quoque tres pracipue funt,imaginatio,id eff, communis quidam fenfus:deinde fenus exterior in partes quina, diuifus: poftremo potentia geuitalis,que qz" natura uecatur; enerationu augmentinatritionu origo. Imaginatio qus dem in anima [fecunda atque animali. Ex ea enim e corpore animal fit bumanum, vepre[imntat prime animz intelle&um.fenus exterior rationem . Natura denia, vegetalis imaginationem prime anime refert.Imaginaiio γης fits quee anime prioris eft infimum difcreta dicitur pbantafia, ee nonnibil de particulari [ubffantia iudicat:ac proe pius fequitur rationem.Imaginatio yero que [equentis anime,animali tenet [ummuna , confafa dici pbantafia folet, ev accidentia folum percipit, plurimum infHn&u ducitur naturali.Proinde [en jus omuis in boc animali,ez «d externa fenfibilia pertinet & ad paffiones corpori ab extermisillatas , quas pevfentit proximé,propriez, corpore patiente compatitur. Sen[us autem, id eif, maginatio [uperioris anima uon ad fenfibilia, [ed ad fabicéti animalis fenfus fefe dirigit-non pa[fiones corporis proximé fentit, [ed compaffiones fen[uum flatim amimaduertit:é ewiina circa hinagines,attiones,paJfiones [emus inferioris verfari folet:nea, perniciofam inde fufcipit paftionem.[ed affectis quodam erga illum paterno [epiffime tangitur. HaBenus cmunis quedam in totum librum argumenti fit forum. - Diuifiolibriin partes tredecim. | I Giuidimus autem librum toti it capita, vel capitula tredecim: fed v(, ad fptimum Wuquirit tantian,in feptie qo queftiones incipit defmire;fed deinceps inuefizat pariter ez definit. primo igitur capitulo vbi perturbatio nes [mt;prizaim in[Hituit indagandum.Secundo;vbi ationes effe&kusa, ea^ precipue comitantes. Tertio, ybi cOgiz tatio «y opinio. Quarto, ybi intelligentia. Quinto quid ft bocip[um quod de bis confiderat. Sexto quod es primusa ejje vult, vbi fit fenft. Queerens auteva vbi bec ev cuitus fent, interrogat nunquid anime femplicis,en anime vittis corporezan cuiu[dam ex vtri[a, comwixti,an forte mifture . Inquifitio vero bec e fequentes eo tendsut, vt quid bomo jiz,quidanimalytandem inueuiatur. Hoc igitur cft libri propofstum,bic ee ordo.
Idem eftanima rationalis, atque ipfanaturarationalisanimz, quz et(i feparata eft fecundam effeà corpore,producit tamen vitam coniunctam corporiin vno animalis effe: Ideo Plotini opis nio inter Alexandri & Auerrois opinionem media eft.
11 In[ecundo libri capite fic exorditur:Si anima fit forma frmplex in fe confitens, eam neque paftiones vllas,seque ea qua pa[fiones yel antecedunt vel fequuntur.fu[cipere.Sim autem fit vel quiddam ex wmateria formas compofiturnvel forma queda propria pars compofiti, ea facile talia fufcepturam. Vbi notabis quod ait: Si aliud anivsa fit; aliud ipfum effe anime:legi po[Je,non folum ipfum e[fe anime fed etiam ipfum effe animas. Atque ideum proríess apud Plotinum fignificare. nima quidem fignificat animam banc quodammodo demonflratam vel cuente: compertam,que qualilcunque fit,alicubi velaliquando pre[ens adeft. At ipfum efte snime, vel ip[um quod eft effe anis eam. fienificat ipfam anime naturamvt ita dixerim) [pecialem.In qua quidem nec vlla ad integram euime e[a Jfentiam vece[Jaria defimt,neque fit aliquid fuperuacuum. Vult autem zfeidem. | Quod in libro de Foluntate ei declarat, dicens:Idem est autma,atque ipfum quod eft e[fe animam. Siquidem anima eft forma Jraplexneque. de alie dizitur.quaft dicat :neque circa compofitum,neque circa formam compofiti propriam,que «^ ip[a quodammoda compofitum quiddam e[fe videtur:dici debere,idem effe rem banc,ipfum4 vei effe, vel ipfam rei buius effentian. Aliud enim e[E bic bomo,aliud ipfa bumana naturazipfi nanque nature neque quicquam deeft perfectionis busnavieneque [uperuacuum aliquid acciditfed in boc bomine € funt quedam bomini minime ueceffaria, ey ("vt fla tonice loquar) quia infant quedam ab bomine nimium aliena, iccirco bic bomo ab ipfa idealis rationis integritate degenerat.Forme autem à materia feparatee, que ez [emplices [unt , eim fe ipfis exiftunt,nibil idealis vationis amittuntynibi) fubeunt alienum.talem effe rationalis anime [ubftantiam arbitratur. Quod in libro de nime ius mortalitate demonffrat. Et in libro de Beatitudine fivnificat dicens: Afuimam non effe compoftti partem, tefPatur ipfa eius à corpore feparatio.tu verà Jepavationt intellige duplice.Vna per viorale pbilofophia,qua [e à peyturbatiouib. vo ori feruientibus [egregat: alteram per contemplatiuam;qua fe à fenfebus eo* imaginatione [eiungit . χο εδ anima quia non fit pars compofiti;ideo in [eipfam. primasi caufas conuerti potest , cz compofita quelibet vfque ad partes femplices,eg illas iterum ad fimplices formas in fe ipfis iam exiflentes,rit? refoluere.FIanc Plotini fenteutiz iuter Alexandrum eg Auerroem e[fe mediam eft compertum .. Zlexander enim,intelle&ualem naturam effe poffe yitam corporis propriam confitetur: Aueyrois autem neque vitam corports e/Je concedit, neque vllam corpori vitaus infundeve:Plotinus denique intelle&fualem naturam effe quidem vitam corporis familiarem uegat, concedit tam, familiarem quandam [ua pree[entia vitam in Corpora propagare,ex qua &? corporemon bomo,[ed animal conficiatur bumanit.D'u eri quid bomo,gd animal,no in boc tanti libro, fed in libro etia quomodo idearfi extitit multitudo inuelHigare memtto. Phi dicit,[en[us vel fecit vel corpus i baffibile poipit , vtraa, opinione de fenfu coplectitur. n3 «lj fenfum accipere voliit in corporeas dutaxat imagines: alij res quada corporeas 44e, tales tamt,vt vbi fufcipititur à fenfit,