Анали Правног факултета у Београду

СУДСКА ПРАКСА

481

чају и једном и другом брачном другу право да транш развод брака (чл. 56, ст. 1). Од тога постоји само један изузетак: ако je поремећеност брачних односа настала услед понашагьа једног брачног друга, дакле исюьучиво гьеговом кривицом, оыда тај брачни друг не може тражити развод брака (чл. 56, ст. 2, реч. 2). И то je разумльиво: не види се зашто би се дало право да тражи развод брака ономе ко би злоставлэагьем отерао из куће свог брачног друга, или му не би хтео да пружи нужно издржавање, или би својим постутшима утрожавао ньегово здравље или телесни интегритет, или би га натонио на нечасне послове, или би му иначе својим поступањем учинио заједнички живот неподношљивим и тако та принудио ,да се од њега одвоји. У том случају остаје само другој страни право да тражи развод брака, које ће она вршити ако хоће. Ако неће, брак he и далье постојати, ма колико да je остваревье њетове суштине угрожено. Ваља одмах приметити да he ово бити ређи случај, пошто поремећење брачних односа редовно изазивају оба брачна друга сводим понашањем, те je за то и један и други брачни друг магье или више крив што je до поремећења брачних односа дошло. Из тога излази да he у случају када за поремећење брачних односа ни je крив само један брачни друг, право да тражи развод брака припадати како ономе брачном другу који je мање крив што je дошло до поремећења брачних односа, тако и ономе који je зато више крив. И у овом погледу наш je закон либералнији од закона других зема.ъа који познају сличан генерални узрок за развод брака, и који одбијају право да т.ражи развод брака брачном другу који je претежно крив што су брачни односи дубоко поремећени (пор. чл. 142 ТТТвајцарског грађанског законика). Па ипак, перед све његове ширине, одмах после доношена Основног закона о браку чули су се гласови против овог ограничена. Налазило се да оно доводи у неким ситуацијама до апсурдних последица и нарочито се указивало на случајеве у којима брачни другови живе одвојено врло дуто, десет, двадесет, и више година. Рекло се да ту брака више нема уствари, запгго одржавати правке оно што не постоји стварно у животу? Зашто не дозволили сваком брачном другу у таквом браку да покуша са заснивањем брака са другим лицем? Немана могућности развода гони га у конкубинат. У сличним случајевима, по овом мишљењу, требало би дзти могућност и једном и другом брачном другу да учини крај тој неприродној ситуацији, дакле, дати право да тражи развод таквог брака и ономе брачном другу који je једини крив што je дошло до поремећености брачних Сlдноса и трајног одвојеног живота. Сама чшьеница дутог одвојенот живота, без обэира на то зашто je и како je дошло до тога, требало би да буде довол>ан узрок за развод брака,- који би могао тражити сваки брачни друг.- Пресуда Врховног суда Србије, која je повод за ова расматраива, има свој корен у овом схватању, иажо у случају који je н>ом расправљен тужилад није био крив за поремећеност брачних односа, те je могао