РТВ Теорија и пракса

mjerenje uspeha, odnosno programa koji je finansiran. Međutim, vrijednost ovog poduhvata je uslovna s obzirom na činjenicu da se programski producenti nalaze u ulozi piona finansijera programa, tj. nalazeči se u ekonomskoj ovisnosti producenti su prinuđeni da daju publici ono što je več odobreno, a ne ono što je novo. Time se kao logična konzekvencija „konformizma u osrednjosti” pojavljuje manipulacija publikom. Neposredni zadatak koji se nameče proizvođačima programa jeste da se programska orijentacija ne sme kretati u okviru interesa centara društveno-ekonomske i političke moči, nego da mora proizlaziti iz istinskih čovjekovih potreba. Tako bi radio-televizija, kao i ostala sredstva masovne komunikacije, umjesto zaglupljivanja čovjeka, podsticanja mediokritetstva, pasivnosti, eskapizma, formiranja „jednodimenzionalne misli i ponašanja” (H.Markuze), manipulacije istinskim Ijudskim vrednostima, tj. umesto obezličenja i pojačavanja otuđenja čovjeka, dala svoj udio u razvijanju svestranih čovjekovih sposobnosti i istinskih Ijudskih potreba. Time su svakako naznačene posljedice, ali ne i stvami uzroci. Posebnost radija i televizije u odnosu na ostale oblike komunikacije, proizlaze iz njihovih specifičnih karakteristika. Radio i televizija, omogučujuči trenutnu difuziju, zamjenjuju kolektivno gledanje individualnim (donekle porodičnim), ne zahtijevaju nikakvu aktivnost i napor (osim da bi ih se kupilo) jer su tu, u kuči, ispunili nam prostorije (Amerikanci su, tvrdi T. Adorno, željeli ekrane dimenzija kučnog zida), „naređujemo” im po sopstvenim afinitetima, određujemo dužinu radio-televizijskih predstava, itd.

227