Учитељ

~“;

ЕР

ПРОСВЕТА У СРПСТВУ 779

никакова дјела. Па кад је тако, онда је разумљиво, да влада за успоставу реда и мира, чини оно што може — уклони учитеља.

Дакле учитељ мора бити дисцинлинарно кажњен премештајем.

Но 8, 185. шк. закона дисциплинарне казне јесу : „а) опомена: ђ) укор; с) новчана глоба од 5—2 фор.; 4) ускрата петогодишњег доплатка; е) свргнуће са службе равнајућег учитеља; ђ) премештај на другу школу о властитом трошку; о) отпуст од службе.“

„Казна премјештаја на другу школу употребљава се, ако се даљи опстанак учитељев на његову мјесту, не може спојити с интересима становите поједине школе (5. 139. шк. закона).

И ако се у размирицама, између свештеника и учитеља, потпуно докаже кривња свештеникова, то се опет проти учитељу употреби директно предпошљедња казна премјештајем, и ако размирица казном премјештаја по 5. 189. шк. закона нема ништа заједничког, а употријеби св само за то, што се такова казна проти свештенику употребити не може. Учитељ мора бити или понизан слуга свештеников и одборников, или мора бити гоњен. Из ових навода јасно се види, да учитељ правног положаја код нас нема.

А какав ли је тек учитељев материјални положај!%.,. Само при помисли на њега, леди нам се крв у жилама. Наш материјални положај је грозан. Ми живимо у очајању.

_ Школским законом од год. 1874. уређена су учитељска бе: рива, прама тадањој вриједности животних потреба. Учитељи су сврстени у четири плаћевна степена и то: 1. плаћ. степен 700, П. 600, Ш, 400 и ТУ. 350 фор. Петогодишњи доплаци износили су 109 темељне плаће, а највећа мировина, након тридесет година службе износила је 1220 фор. Вриједност животних потреба је деломице расла, а учитељска плаћа не само да од случаја до случаја према животним потребама није расла, него је године 1988. снижена тако, да је почетна плаћа дефинитивног учитеља износила 400, привременог 350 а намјесног 300 форинти; шест петогодишњих доплатака по 50 фор. а највећа мировина након 40 година службе само 750 форинти.

__ Тако сакатим шк. законом снижена су учитељска берива скоро за половину, број службених година повишен је са 30 на 40, а поред свега тога, стављени су под туторство опћине, мјесних шк,. вадворника, одборника и свештеника.

Тај закон од прије слободног п прелично наплаћеног учитеља, створио је сиротог роба, повријеђена до дна душе.

Од учитељске дегредације — новог шк. закона од год. 1888.

49%