JUS standardizacija
Ograničavajući faktor pri definisanju kvaliteta mogu da budu uvozne sirovine, mogućnost obezbedjenja opreme za proizvodniu u vezi sa izradom proizvoda, kao i opreme za kontrolisanje kvaliteta proizvoda, obezbedjenje kadrova za kreiranje, pripremu, izradu i kontrolisanje proizvoda itd.
Na bazi politike radne organizacije, ekonomičnosti izrade i mogućnosti plasmana treba odlučiti da li ćemo definisati, za Jedan proizvod ili grupu proizvođa, samo jedan kvalitet, ili više raznih nivoa kvaliteta sa naznačenjem
za koje zemlje će koji kvalitet biti potreban. Pitanje koje se često postavlja jeste da li treba izrađiti perfektan proizvod, koji bi bio dominantan po kvalitetu u svojoj klasi na tržištu. U najvećem broJu slučajeva, izuzev ako se ne rađi o novoj tehnologiji ili novim materijalima, ili sasvim novim rešenjima, perfektan proizvod teško može da bude ekonomičan, pošto bi troškovi izrade takvog proizvoda bili daleko veći ođ ostvarene prodajne cene na tržištu/ pošto ne daje posebno višu funkcionalnost u odnosu na konkurentne proizvode/. Sigurno da nema ekonomičnosti ni u izradi proizvoda lošeg kvaliteta, jer isti ne mogu da se plasiraju i prođaju.
Projektant koji treba da definiše kvalitet proizvođa /ili neko organizovano telo u radnoj organizaciji/ treba da koristi: rezultate marketinga; podatke o obavezama koje nameću zakoni, propisi, stanđardi i ostale specifikacije; podatke u vezi sa zahtevima kupaca i mogućno=-
stima radne organizacije da odgovori svim
zahtevima.
Važno je napomenuti da je definisanje kvaliteta proizvođa kontinualan proces i da se odnosi na postojeće proizvode, na one koje želimo da unapredimo i na nove proizvode.
2. MARKETING U VEZI SA KVALITETOM U RADNOJ ORGANIZACIJI
Osnovni zadatak marketinga u vezi sa kva-
litetom jeste obavljanje istraživanja i
analiza kvaliteta sopstvenih i konkurentnih proizvoda na tržištu i dolaženje do podataka u vezi sa željama i naklonostima potrošača u odnosu na funkcionalnost i ostale važne osobine proizvoda. Zađatak je isto tako istraživanje moqućnosti u industriji,/u radnoj organizaciji/ i
u društvenoj zajednici, u cilju sagleđavanja sprovodljivosti želja potrošača.
134
Kvalitet sopstvenih
roizvođa na tržiš-
tu. Za izvršavanje ovog zadatka Sprovo=de se istraživanja kod potrošača i na tržištu koja obuhvataju:
Studiju pouzdanosti proizvoda, kojom se utvrdjuje vremenski indeks rada proizvoda bez zastoja /popravke/, pod normalnim ili pooštrenim uslovima eksploatacije kod potrošača;
Studiju bezbednosti proizvođa u smislu sigurnosti pri upotrebi istih u toku životnog veka proizvoda;
Studiju veka trajanja proizvođa, snimanjem otkazivanja proizvođa u rađu, od početka korišćenja do ispadanja iz ra= da zbog istrošenosti ili neupotrebljivosti; Studiju mogućnosti održavanja proizvoda i obnove sposobnosti za pružanje usluge ukoliko dodje do kvara, što se često kvantificira kroz prosečno vreme koJe Je potrebno da se proizvod pOnoOvo osposobi za rad;
Studiju u vezi sa rezervnim delovima za popravku proizvoda, bez obzira da li zamena istih ide preko servisa ili je obavljaju sami potrošači;
Istraživanje i kvantificiranje troško=va potrošača za održavanje proizvođa van garantnog roka (koji za proizvođe široke potrošnje mogu da iznose 1 – 5 puta od nabavne cene);
Istraživanje i kvantificiranje troškova korišćenja proizvođa /energije na pr./ – pri obavljanju poslova;
Anketiranje kupaca u vezi sa kvalitetom i efikasnošću servisnih usluga;
Anketiranje potrošača u vezi sa načinom i pogodnošću rukovanja proizvodima pri upotrebi;
Anketiranje u vezi sa potrebom za demonstracijama načina rukovanja proizvodima i sa izdavanjem uputstava za rađ i održavanje, kao i pružanjem instruktaže kupcima;
Istraživanje u vezi sa reagovanjem kupaca na estetski izgled proizvoda;
Anketiranje kupaca u vezi sa garantnim rokom koji se daje za proizvode;
Istraživanje važnosti funkcionalnih i ostalih karakteristika kvaliteta proizvođa sa gleđišta potrošača itd.
Kvalitet konkurentskih proizvoda na tržiš-
tu. Pored odredjenog proizvodjača i kupaca na tržištu đeluje konkurencija, koja